Wertykulacja trawnika - kiedy, jak i czym ją wykonać?

Wertykulacja trawnika jest jednym z najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych, który ma na celu usunięcie obumarłych części roślin, filcu, a częściowo także mchu. Kiedy i jak przeprowadzić wertykulację trawnika? Czym kierować się przy wyborze odpowiedniego urządzenia?

Co to jest wertykulacja trawnika i czemu służy?

Wertykulacja trawnika to zabieg pielęgnacyjny, który polega na pionowym nacinaniu darni, średnio na głębokość 5-15mm. Wertykulatory mają za zadanie usunąć obumarłe części roślin, które z czasem tworzą gęsty filc, słabo przepuszczający wodę i powietrze. Dlatego powyższy zabieg w przeciwieństwie do aeracji nie wpływa bezpośrednio na napowietrzenie trawnika, lecz zwalcza czynniki, które ograniczają dostęp tlenu. Coroczna wertykulacja jest niezbędna – dotyczy to zarówno młodego, jak i dojrzałego trawnika. Filc jest nie tylko widoczny, ale wyczuwalny. Gdy występuje taki problem, woda po deszczu słabo wsiąka i długo pozostaje na trawniku. W dłuższej perspektywie dochodzi do występowania chorób grzybowych i zniszczeń nawet całych połaci trawnika.

Wertykulacja trawnika - jak głęboko?

Wertykulację, jak zaznaczono powyżej, najczęściej przeprowadza się na głębokości 5-15mm. Nowoczesne urządzenia pozwalają jednak na głębsze cięcie, nawet 20mm. Głębokość wertykulacji w dużej mierze zależy od wieku trawnika. Trawnika nie można nacinać przez przynajmniej rok po wykiełkowaniu trawy/ukorzenieniu rolek. Po raz pierwszy zabieg wykonuje się więc na 1,5 rocznym trawniku. Trawa nie jest jeszcze dobrze ukorzeniona, dlatego wertykulacja powinna być płytka (5mm). Podobną głębokość ustawia się na nieco starszym, dwuletnim trawniku – jeśli jest nacinany po raz pierwszy. Przy kolejnych zabiegach zwiększa się głębokość do 10 i 15mm. W przypadku starszych trawników, na których zalega gruba warstwa filcu i mchu, zaleca się przeprowadzić intensywniejszy zabieg. W tym wypadku wertykulator ustawia się maksymalną głębokość - w przypadku wydajnych urządzeń wspomniane 20mm.

Kiedy przeprowadzać wertykulację?

Wertykulację w rzeczywistości można przeprowadzać przez cały rok. Kluczowe jednak są dwa terminy:

• Wiosenna wertykulacja – wchodzi w zakres zabiegów regeneracyjnych trawnika. Jest niezbędna, gdy po roztopach i ociepleniu trawnik znajduje się wizualnie w opłakanym stanie. Najczęściej przeprowadza się wertykulację w kwietniu, w przypadku ciepłej pogody - na przełomie marca i kwietnia.
• Jesienna wertykulacja trawnika – kiedy? - optymalny jest koniec września, wtedy korzenie trawy mają więcej czasu na regenerację, a rośliny sprawniej przygotowują się do nadejścia zimy. Wertykulacja trawy jesienią powinna być płytsza niż w okresie wiosennym.

Czym wertykulować trawnik?

W sprzedaży dostępne są różnorodne wertykulatory – elektryczne i spalinowe. Te pierwsze mają niekwestionowaną zaletę: pracują ciszej i są neutralne względem środowiska. W sprzedaży można dostać także sprzęt akumulatorowy, który łączy w sobie atuty urządzeń spalinowych (brak kabla) i elektrycznych (wspomniane powyżej). Niektóre modele to hybrydy, które pełnią funkcje wertykulatora i aeratora. Przy wyborze warto kierować się:

• Mocą silnika – na dużym trawniku założonym w średnio przepuszczalnym podłożu spokojnie poradzi sobie sprzęt o mocy 1800W.
• Głębokością roboczą – dobrze modele mają elastyczną, kilkustopniową regulację.
• Szerokością roboczą – modele o dużej szerokości zapewniają dużą wydajność pracy, o mniejszej – są bardziej mobilne i pozwalają dotrzeć do „trudniejszych” połaci trawnika, np. znajdujących się między drzewami.

Dobre oceny na rynku zbiera wertykulator spalinowy Oleo-Mac SR 38 B45. Jest poręczny i sprawdza się w ogrodach o powierzchni do 1000m2. Szerokość robocza wynosi 38cm. Jest wyposażony w 15 noży. Nieco mniejszą szerokością cięcia (36cm) i dobrą mocą charakteryzuje się wertykulator do trawnika Makita UV3600 1800W. Ma 4-stopniową regulację głębokości. Pracuje cicho. Nadaje się do większych ogrodów.

A może 2 w 1?

Osobom, które mają mniej miejsca w narzędziowni czy w innym pomieszczeniu do przechowywania sprzętu, zaleca się wybrać aerator wertykulator akumulatorowy Greenworks 40V GD40SC36 2w1. Urządzenie pełniące dwie funkcje pozwala na oszczędność miejsca, a także pieniędzy. Ma 5-poziomową regulację głębokości. Szerokość pracy wynosi 35cm.

W przypadku „zwykłych” wertykulatorów przydatne są wałki z kolcami, dzięki którym można wykonać aerację.

Co po wertykulacji?

Po wertykulacji warto wstrzymać się z nawadnianiem trawnika 1-2 dni, wtedy rany na korzeniach lepiej się zagoją, co ograniczy występowanie chorób. Gdy pozbędziemy się gęstej, często nieprzepuszczalnej warstwy filcu, warto trawnik napowietrzyć przez głębokie nakłuwanie. Dlatego kolejno wykonuje się aerację. Dodatkowo na trawnikach rosnących na ciężkim podłożu ważnym zabiegiem jest piaskowanie.